مجله علمی-ترویجی سرای سلامت

کلسترول خون بالا

کلسترول یک نوع چربی ست که در جریان خون، در ساختار همه سلول های بدن ، تولید برخی هورمون ها، ساخت ویتامین D و جذب ویتامین های محلول در چربی نقش دارد. مقداری از کلسترول مورد نیاز بدن از طریق برخی مواد غذایی و مقداری در کبد تولید می شود. تفاوت کلسترول با سایر چربی های موجود در خون این است که این ماده در خون حل نمی شود. زمانی که کلسترول خون بیش از اندازه افزایش پیدا می کند، چربی در سطح رگ های خونی رسوب می کند و خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد.

کلسترول خون بالا

کلسترول چیست؟

کلسترول ماده ای ست که در خون همه ی افراد یافت شده و برای سلامتی لازم است. مشکل آنجاست که در برخی افراد سطح کلسترول خون بیش از حد  بالا می رود. در افراد با کلسترول بالا ،در مقایسه با افراد دارای سطح طبیعی کلسترول ،خطر ابتلا به حملات قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات سلامتی بیشتر است. هر چقدر کلسترول بالاتر باشد، خطر ابتلا به این مشکلات نیز بیشتر است.

آیا چندین نوع کلسترول وجود دارد؟

بله، انواع مختلف کلسترول وجود دارد که ممکن است از پزشک یا پرستارتان در مورد آن ها بشنوید، علاوه بر میزان کلسترول( کلسترول توتال) باید با بعضی از انواع آن آشنا شوید:

  •  LDL بعضی آن را کلسترول بد می نامند. به این دلیل که سطح بالای LDL خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی، و سایر مشکلات سلامتی را افزایش می دهد.
  •  HDL  برخی آن را کلسترول خوب می نامند. به این دلیل که  در افراد دارا سطح HDL بالا، احتمال ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات کمتر خواهد بود.

 تری گلیسیرید– تری گلیسیریدها کلسترول نیستند. آنها نوع دیگری از چربی هستند. اما معمولا همراه با اندازه گیری کلسترول، تری گلیسیرید هم اندازه گیری می شود. (به نظر میرسد داشتن تری گلیسیرید بالا نیز باعث افزایش خطر ابتلا به حملات قلبی و سکته مغزی می شود.)

کلسترول خون من چقدر باید باشد؟

از پزشک یا پرستار خود بپرسید که کلسترول خون شما باید کدام عدد باشد. در افراد مختلف این مقادیر متفاوت هستند.  به طور کلی در افرادی که بیماری قلبی ندارند :

  • كلسترول توتال: زير ۲۰۰
  • کلسترول LDL: پایین تر از ۱۳۰ و یا بسیار پایین تر، برای افرادی که در معرض خطر حملات قلبی یا سکته مغزی هستند.
  • کلسترول HDL بالای ۶۰
  • تری گلیسرید زیر ۱۵۰

با این حال، در نظر داشته باشید که در بسیاری از افراد که نمی توانند این اهداف را برآورده کنند، هنوز ریسک کمی برای ابتلا به حمله قلبی و سکته مغزی  وجود دارد.

اگر پزشکم به من بگوید کلسترول بالا دارم، باید چه کاری انجام دهم؟

از پزشک خود در مورد خطر کلی حمله قلبی و سکته مغزی سوال کنید. کلسترول بالا، به خودی خود، همیشه دلیلی برای نگرانی نیست. داشتن کلسترول بالا فقط یکی از مواردی است که می تواند خطر ابتلا به حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. عوامل دیگری که باعث افزایش خطر شما می شوند عبارتند از:

  • سیگار کشیدن
  • فشار خون بالا
  • داشتن والدین، خواهر یا برادری که در سن جوانی به بیماری قلبی مبتلا شده باشد – سن جوانی، در این مورد، به معنای جوانتر از ۵۵ سال برای مردان و کمتر از ۶۵ سال برای زنان است.
  • رژیم غذایی ناسالم برای قلب – یک رژیم غذایی برای داشتن قلب سالم شامل مقدار زیاد میوه ها و سبزیجات، فیبر و چربی های سالم (مانند چربی های موجود در ماهی و برخی روغن ها) و همچنین به معنی محدود کردن قند و چربی های ناسالم است.
  • سنین سالمندی

اگر شما در معرض خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته مغزی هستید، داشتن کلسترول بالا مشکل ساز است. از سوی دیگر، اگر شما در گروه  کم خطر هستید، داشتن کلسترول بالا ممکن است به دارو نیاز نداشته باشد.

آیا باید داروهای کاهنده کلسترول بخورم؟

همه کسانی که کلسترول بالا دارند، نیاز به دارو ندارند. پزشک یا پرستار شما بر اساس سن، سابقه خانوادگی و سطح سلامتی شما تصمیم میگیرد که آیا به آنها نیاز دارید، یا نه. احتمالا شما باید داروهای کاهش کلسترول تحت عنوان استاتین ها را مصرف کنید اگر شما:

  • سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی داشته باشید
  • بیماری قلبی داشته باشد
  • دیابت داشته باشید
  • بیماری شریانی محیطی داشته باشید که باعث می شود راه رفتن برایتان دردناک باشد و زمانی اتفاق می افتد که شریان های پاهای شما با رسوبات چربی مسدود شوند.
  • آنوریسم آئورت شکمی که مربوط به شریان اصلی در شکم است

اکثر افراد مبتلا به هر کدام از موارد ذکر شده در بالا، باید داروهای پایین آورنده چربی (استاتین) را بدون توجه به میزان کلسترول خود مصرف کنند. اگر پزشک یا پرستار  برای شما استاتین تجویز کردند، حتما دارویتان را مصرف کنید. ممکن است با مصرف این دارو تفاوتی در خود احساس نكنید اما این دارو می تواند به پیشگیری از حملات قلبی، سکته مغزی و مرگ کمک کند.

آیا می توانم کلسترول را بدون دارو کاهش دهم؟

بله، شما می توانید کلسترول خود را تا حد زیادی با انجام کارهای زیر کاهش دهید:

  • اجتناب از مصرف گوشت قرمز، کره، غذاهای سرخ شده، پنیر و سایر غذاهایی که دارای مقدار زیادی چربی اشباع هستند
  • کاهش وزن (اگر اضافه وزن دارید)
  •  فعالیت بدنی بیشتر

استاد ناظر:

دکتر واشقانی فراهانی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷

مونا گودرزی

اضافه کردن نظر

ما را دنبال کنید

شما می توانید به راحتی با ما در تماس باشید ، ما نیز از پیدا کردن دوستان جدید بسیار خوشحال میشویم.