محاسبه کلسترول

محاسبه کلسترول

عدد کلسترول اندازه گیری شده در خون شما یک عامل مهم در ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی می باشد ، اما روش استاندارد تعیین آن همواره ارزیابی دقیقی ارائه نمی دهد . محققان روش بهتری را برای محاسبه دقیق تر سطح کلسترول که کلسترول بد نامیده می شود _ معروف به کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم ( LDL) _ ارائه داده اند .

روش سنتی اندازه گیری کلسترول LDL اغلب آن را کمتر از میزان واقعی گزارش می کند . این بدان معناست که برخی از بیماران با ریسک بالا به درمان تهاجمی تری نسبت به آنچه ممکن است دریافت کنند احتیاج دارند .

درک اصول کلسترول

کلسترول ماده ای است که در بدن شما گردش می کند و در برخی از عملکرد های مفید مانند : سلامت غشا سلول و عملکرد مغز نقش دارد . کلسترول لیپوپرتئین با چگالی کم ( LDL) ماده ای است که پس از استفاده از کلسترول مفید باقی می ماند که این همان کلسترول بد است که می خواهیم از عوارض بد آن خلاص شویم . کلسترول LDL بیش از حد نرمال می تواند در دیواره شریان ها جمع  و باعث تشکیل پلاک که رگ ها را سخت و تنگ می کند شود و زمینه را برای یک حمله قلبی یا سکته احتمالی در آینده فراهم کند .

کلسترول آزادانه در خون شما شناور نبوده و باید توسط لیپوپروتئین ، ذرات تشکیل شده در کبد که از چربی و پروتئین ساخته شده اند، منتقل شود . این ذرات انواع مختلفی دارند ، از جمله : لیپوپرتئین با چگالی بالا ( HDL )  که به حذف کلسترول از عروق و جلوگیری از تجمع چربی کمک می کند و لیپوپروتئین های غیر HDL مختلف ، که در بسیاری از موارد سبب آسیب عروق ، بیماری های قلبی و سکته مغزی می شوند. این لیپوپروتئین ها شامل : لیپوپروتئین با چگالی متوسط ( IDL ) ، LDL و لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (  VLDL  ) هستند .

اندازه گیری کلسترول

برای اندازه گیری کلسترول کل ، کلسترول HDL و تری گلیسرید ها و نوع دیگری از مولکول چربی از یک آزمایش خون ساده به نام پنل چربی استفاده می شود . همچنین در انواع کلسترول ، LDL نیز وجود دارد که به طور معمول تخمین زده می شود تا به طور مستقیم اندازه گیری شود چرا که اندازه گیری مستقیم آن دشوار است . برای محاسبه LDL ، آزمایشگاه ها به طور سنتی از فرمولی معروف به معادله  Friedewaldاستفاده می کنند ، روش مناسب تری برای ارزیابی LDL در مقایسه با اندازه گیری واقعی آن که شامل یک فرآیند پیچیده و گران قیمت به نام  ultracentrifugation می باشد .

ابزار دقیق تر اندازه گیری 

معادله سنتی Friedewald  سطح کلسترول LDL  را از این روش تخمین می زند : کلسترول کل منهای کلسترول HDL منهای تری گلیسرید که حاصل آن به ۵ تقسیم می شود . به دلیل سادگی ، فرمول فاکتور ۵ را برای همه در هر اندازه ای اعمال می کند . اما محققان دریافتند که این امر باعث می شود که کلسترول LDL کمنر از آنچه در واقع در برخی از بیماران پر خطر است ، گزارش شود. محققان به دنبال فرمول دقیق تری که جزئیات خاص مربوط به سطح کلسترول و تری گلیسرید افراد را محاسبه کند ، بودند .

با استفاده از پایگاه داده ای از نمونه های چربی خون  بیش از ۱٫۳ میلیون آمریکایی _ تقریبا ۳۰۰۰ برابر بزرگتر از آنچه در تعیین معادله Friedewald  استفاده شده است _ محققان سیستم دقیق تری را برای محاسبه کلسترول LDL ارائه دادند که می توان از آن برای تصمیم گیری دقیق تر در مورد درمان ، برای جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی استفاده کرد .

فرمول جدید محاسبه کلسترول LDL توسط آزمایشگاه های ایالات متحده و همچنین سایر آزمایشگاه ها در سراسر جهان در حال تصویب است .  بهترین عملکرد ،کدگذاری مستقیم تخمین کلسترول LDL  در سیستم IT آزمایشگاهی است که فرآیند را به صورت خودکار انجام می دهد و باعث صرفه جویی در وقت پزشکان می شود . این فرمول همچنین به عنوان یک برنامه دستگاه تلفن همراه به نام  LDL Cholesterol Calculator در دسترس است . این برنامه در فروشگاه iTunes App Google play  برای کسانی که آزمایشگاه مورد مراجعه آن ها ، آن را قبول نکرده است در دسترس است .

محققان امیدوارند که فرمول جدید روزی در همه آزمایشگاه هایی که با فرمول Friedewald  سطح کلسترول بیماران را اندازه گیری می کنند پذیرفته شود و به این طریق مراقبت از بیمار بهبود یابد .

استاد ناظر: دکتر واشقانی فراهانی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷