مجله علمی-ترویجی سرای سلامت

فشارخون بالا

فشار خون نیروی خون در مقابل دیواره سرخرگ ها می باشد .فشار خون در طول روز كاهش و افزایش می یابد .زمانی كه فشار خون به شكل دایمی بالا بماند گفته می شود كه فرد دچار پرفشاری خون یا در اصطلاح پزشكی، هیپرتانسیون شده است. فشار خون بالا بیماری خاموش و خطرناک است و خطر بیماریهای قلبی و سكته را افزایش می دهد .

فشارخون بالا

فشار خون بالا  شما را در معرض خطر حمله قلبی، سکته مغزی، و نارسایی کلیه قرار می دهد. فشارخون بالا معمولا علامتی ندارد اما می تواند موجب بروز مشکلات جدی مثل نارسایی قلبی ، بیماری كلیوی و كوری شود. هنگامی که پزشک یا پرستار فشار خونتان را اندازه می­گیرد،  دو عدد به شما می گوید. برای عنوان مثال، پزشک شما ممکن است بگوید فشار خون شما ۱۴۰ روی ۹۰ است. اولین عدد نشان دهنده فشار درون سرخرگ ها در زمان انقباض قلب است. عدد دوم فشار سرخرگ ها زمانی ست که قلب در حال استراحت است.

جدول (۱) نشان می دهد که چگونه پزشکان و پرستاران فشار خون بالا و طبیعی را تعیین می کنند. پزشک یا پرستار از اصطلاح   “پیش فشار خون بالا” به عنوان یک هشدار استفاده می کنند. افراد مبتلا به فشار خون افزایش یافته هنوز فشار خون بالا ندارند اما  میزان فشار خونشان آنقدر پایین نیست که برای وضعیت سلامتیشان خوب باشد.

جدول (۱): طبقه‌بندى فشارخون براى بزرگسالان براساس ۲۰۱۸ ESC/ESH

گروه سيستولى

(ميلى‌متر جيوه)

  دياستولي

(ميلى‌متر جيوه)

مناسب کمتر از ۱۲۰ و کمتر از ۸۰

 

طبیعی ۱۲۹-۱۲۰ و / یا ۸۴-۸۰

 

پیش فشار خون بالا

 

۱۳۹-۱۳۰ و / یا ۸۹ -۸۵
فشار خون بالا درجه یک

 

۱۵۹-۱۴۰ و / یا  

۹۹-۹۰

فشار خون بالا درجه دو

 

۱۷۹-۱۶۰ و / یا  

۱۰۰ -۱۰۹

فشار خون بالا درجه سه

 

۱۸۰ یا بیشتر و / یا  

۱۱۰ یا بیشتر

فشار خون سیستولی ایزوله (تنها) ۱۴۰یا بیشتر و کمتر از۹۰

فشارخون باید بر اساس چند اندازه گیری که در موقعیت های جداگانه و در طول یک دوره اندازه گیری شده است ،تشخیص داده شود. در زمان اندازه گیری فشارخون در هر شرایطی مانند مطب،بیمارستان ،خانه و آمبولاتوري (از طريق فشارسنج متحرك يعني اندازهگيری فشارخون در طول  ۲۴ساعت در حين كارهای معمول روزانه و زمان خواب) باید عوامل تاثیر گذار بر فشارخون به دقت مورد توجه قرار گیرد طبق جدول (۲).

فقط پزشک می تواند تاييد كند فرد به بيماري فشارخون بالا مبتلا است. اغلب پزشکان قبل از این که در مورد بالا بودن فشارخون تصمیم بگیرند، چندین بار در روزهای مختلف فشار خون فرد را کنترل می کنند. اگر فرد فشارخون بالا داشته باشد ، لازم است بطور منظم فشارخون خود را اندازه گيري کند و زير نظر پزشک تحت درمان قرار گيرد.

جدول (۲): تعاریف فشار خون بر اساس اندازه گیری فشار خون  در مطب، آمبولاتوري وخانه

گروه سيستولى

(ميلى‌متر جيوه)

  دياستولي

(ميلى‌متر جيوه)

فشار خون در مطب ≥۱۴۰ و / یا ≥۹۰
فشار خون آمبولاتوري:      
           میانگین فشار خون در روز (یا در حالت بیداری) ≥۱۳۵ و / یا ≥۸۵
           میانگین فشار خون در شب (یا در حین خواب) ≥۱۲۰ و / یا ≥۷۰
           میانگین فشار خون در ۲۴ساعت ≥۱۳۰ و / یا ≥۸۰
           میانگین فشار خون در خانه ≥۱۳۵ و / یا ≥۸۵

 چطور می توانم فشار خونم را پایین بیاورم؟

اگر پزشک یا پرستار شما برای فشار خون دارویی تجویز کرده است، مهمترین کاری که می توانید انجام دهید این است که دارویتان را مصرف کنید. اگر  دارو عوارض جانبی ایجاد کرد،  تنها مصرف دارو را متوقف نکنید بلکه در عوض، با پزشک یا پرستار خود درمورد مشکلی که برایتان پیش آمده، صحبت کنید.  ممکن است پزشک شما  مقدار مصرف دارو را کاهش دهد یا  آن را به داروی دیگری تغییر دهد. اگر مشکل هزینه تهیه داروست،با پزشکتان در میان بگذارید، در این صورت او می تواند دارویی با قیمت مناسب تر براینان تجویز کند. مصرف داروهای فشار خون می تواند از حمله قلبی یا سکته مغزی پیشگیری کند و زندگی شما را نجات دهد!

 خودم برای کنترل فشار خونم چه کارهایی میتوانم انجام دهم؟

اقدامات بسیاری وجود دارند که با کمک آنها می توانید فشار خون خود را  کنترل کنید. برای پایین آوردن فشار خون:

  • وزن خود را کاهش دهید (اگر اضافه وزن دارید).
  • رژیم غذایی کم چربی و غنی از میوه ها، سبزیجات و محصولات لبنی کم چرب انتخاب کنید.
  • میزان مصرف نمک را کاهش دهید.
  • در بیشتر روزهای هفته، حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید.
  • از مصرف الکل پرهیز کنید. و / یا

همچنین ایده داشتن یک فشار سنج در خانه بسیار سودمند است. افرادی که فشارخون خود را در خانه چک می کنند بهتر می توانند فشار خون خود را کنترل کنند و و گاهی حتی می توانند مقدار داروی مصرفی فشار خون را تحت نظر پزشک معالجشان کاهش دهند.

 

استاد ناظر: دکتر واشقانی فراهانی

 

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷

مونا گودرزی

اضافه کردن نظر

ما را دنبال کنید

شما می توانید به راحتی با ما در تماس باشید ، ما نیز از پیدا کردن دوستان جدید بسیار خوشحال میشویم.