تست زمان پروترومبین (PT) و INR چیست؟

تست زمان پروترومبین (PT) و INR چیست؟

تست زمان پروترومبین ( PT) مدت زمانی را که طول میکشد نمونه خون شما منعقد شود را اندازه گیری میکند.
آزمایشگاه های مختلف از تست های مختلفی برای اندازه‌گیری PT استفاده میکنند؛ به همین علت PT به یک عدد دیگر به نام INR استانداردسازی شده است. عدد INR به پزشک شما میگوید که نمونه خون شما بیش از حد یا کمتر از حد طبیعی منعقد میشود. این عدد حتی در آزمایشگاه های مختلف نیز معنی یکسان دارد.
در صورتی که وارفارین مصرف میکنید ( با نام های تجاری مختلف از جمله کومادین،…) باید به طور منظم PT و INR خود را چک کنید. این داروها از تشکیل لخته های خونی خطرناک جلوگیری میکنند و به کسانی تجویز میشوند که خطر تشکیل لخته خونی در آینده و یا سابقه تشکیل لخته خونی در گذشته را دارند.
حتی اگر وارفارین مصرف نمیکنید ممکن است در موارد زیر پزشک شما تست PT و INR برایتان درخواست کند:
١.عمل جراحی پیش رو دارید و پزشکتان نگران خون ریزی زیاد دارد
٢.علائمی مانند خون‌ریزی بینی، خون‌ریزی لثه و یا خون در ادرار یا مدفوع که می توانند ناشی از مشکلات انعقادی خون باشند، دارید.
٣.خون ریزی شدید هنگام عادت ماهیانه دارید.
۴.بیماری زمینه ای دارید که بر فرایند انعقاد خون اثر میگذارد مانند بیماری کبدی و…

هنگام مصرف وارفارین چه زمانی باید تست PT و INR بدهم؟

یک بار قبل از شروع وارفارین و یک بار بعد از مصرف حدود ٣ دوز(معمولا سه روز) وارفارین باید تست بدهید.
سپس پزشک شما براساس نتیجه تست، دوز وارفارین را تنظیم میکند تا سطح PT  و INR شما به حد مطلوب برسد. برای اکثر افراد این حد، INR بین ٢ تا ٣ است.

برای مدتی پس از شروع وارفارین برای اطمینان از درستی دوز وارفارین باید هر چند روز یک بار تست INR  و PT  بدهید. بعد از ثابت ماندن INR‌ و PT برای ١ الی ٢ هفته،احتمالاً ماهی یک بار ازمایش کافیست. ممکن است درصورتی که روندی تغییر کند ( برای مثال بیماری، مصرف داروی جدید که روی PT و INR تاثیر میگذارد و یا خون ریزی)  نیاز باشد با فواصل کمتری آزمایش بدهید.
در صورتی که مدت طولانی است وارفارین مصرف میکنید می توانید از دستگاه های خانگی برای اندازه گیری PT و INR استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با پزشکتان صحبت کنید.
اندازه دستگاه های خانگی PT و INR به اندازه یک کتاب کوچک است. این دستگاه با استفاده از قطره ای از خون شما سطح PT و  INR شما را در صفحه نمایش خود نشان میدهد. سپس شما این عدد را به پزشکتان گزارش میکنید تا اگر لازم باشد دوز وارفارین شما را تغییر داده شود.( Self-monitoring)
برخی افراد در طی این روند خودشان یاد میگیرند چگونه دوز داروی خود را تنظیم کنند (self-management)
این کار فقط توسط کسانی می تواند صورت بگیرد که توسط پزشک یا پرستار خود مورد آموزش قرار گرفته اند و اثبات کرده اند که می دانند چگونه دوز دارویشان را تغییر دهند. بدون تأیید پزشک خود هرگز شروع به تنظیم دوز داروی خود نکنید.

استاد ناظر:

دکتر واشقانی فراهانی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷