آپنه انسدادی خواب (بخش دوم)

آپنه انسدادی خواب (بخش دوم)

آپنه انسدادی خواب (بخش دوم)

تشخیص

بعد از مراجعه به پزشک و بررسی علائم، ممکن است نیاز به مانیتور شبانه تنفس و ارزیابی عملکرد بدن شما به هنگام خواب باشد. این کار می‌تواند در کلینیک تخصصی اختلال خواب و یا در منزل انجام شود. به طور کل تست های تشخیصی آپنه انسدادی خواب شامل موارد زیر است:

• آزمایش چند گانه خواب شبانه (Nocturnal polysomnography): در یک کلینیک خواب تجهیزاتی به بدن شما متصل می شوند که عملکرد قلب و مغز و ریه، الگوی تنفس، حرکات دست و پا و میزان اکسیژن خون شما را در هنگام خواب مانیتور می کنند.
• تست های خواب در منزل: پزشک شما ممکن است آزمایش ساده تری را برای تشخیص آپنه انسدادی خواب درخواست دهد که در منزل انجام می شود. این آزمایش‌ها معمولاً ضربان قلب، میزان اکسیژن خون، جریان هوا و الگوی تنفس شما را اندازه گیری می کنند.

در صورت تشخیص آپنه انسدادی خواب، باید انسداد بینی یا گلو (علل محیطی) توسط متخصص گوش حلق و بینی (ENT) بررسی شود. برای تشخیص علل مرکزی آپنه انسدادی خواب، ممکن است ویزیت متخصص قلب و عروق و متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) لازم باشد.

درمان

تغییر سبک زندگی

موارد خفیف تر بیماری اغلب به وسیله‌ی تغییر سبک زندگی درمان می‌شود. اقدامات زیر کمک کننده خواهند بود:

• کاهش وزن
• ورزش منظم
• ترک سیگار
• اجتناب از مصرف الکل (خصوصا چند ساعت قبل از خواب)
• استفاده از داروهای ضداحتقان بینی (دکونژستانت) و درمان آلرژی
• خوابیدن به پهلو (نخوابیدن به پشت)
• پرهیز از مصرف داروهای آرامبخش و خواب آور

در صورتی که شدت آپنه خواب متوسط تا شدید باشد و یا با تغییر سبک زندگی بهبود نیابد، پزشک شما ممکن است روش های درمانی دیگری را نیز پیشنهاد کند. دستگاه های خاصی می‌توانند به بازشدن مجاری هوایی کمک کنند. در برخی موارد جراحی مفید خواهد بود.

استفاده از دستگاه های کمک کننده

• CPAP (continuous positive airway pressure): این دستگاه هوا را با فشاری بیشتر از فشار محیط وارد مجاری تنفسی می‌کند و به این ترتیب مانع از انسداد مجاری و بروز آپنه و خروپف می‌شود. اگرچه CPAP موفق ترین و متداول ‌ترین روش درمان آپنه انسدادی خواب است، اما برخی افراد استفاده از آن را دست و پاگیر و ناراحت کننده توصیف می‌کنند. با این حال دستگاه‌های جدید نسبت به انواع قدیمی تر طراحی بهتری دارند و سروصدای کمتری تولید می‌کنند. درصورتی که علی‌رغم استفاده از این دستگاه خروپف شما برطرف نشود و یا تغییر وزنی به میزان حداقل ۱۰% داشتید، پزشک خود را مطلع کنید.
•  محافظ های دهانی(oral device): در موارد خفیف تا متوسط می‌توان از محافظ‌های دهانی سود جست. این محافظ ها می‌توانند با تغییر موقعیت زبان و یا به جلو راندن فک تحتانی، گلو را باز نگه داشته و کیفیت خواب شما را بهبود ببخشند. اگر به توصیه پزشکتان تصمیم به استفاده از این محافظ‌ها گرفتید برای طراحی و انتخاب مناسب ترین نوع باید با دندانپزشکی مجرب مشورت کنید.

جراحی

درصورتی که سایر روش‌های درمانی موثر واقع نشوند، برخی تکنیک‌های جراحی می‌توانند کمک کننده باشند. انواع روش‌های جراحی‌ شامل:

• برداشتن بافت از طریق جراحی: Uvulopalatopharyngoplasty (UPPP) روشی است که طی آن بافت سقف دهان و بالای گلو خارج می‌شود. لوزه ها و آدنوئید (لوزه سوم) نیز ممکن است خارج شوند. این جراحی در بیمارستان انجام می‎‎‌شود و به بیهوشی عمومی نیاز دارد. در برخی موارد پزشکان برای درمان خروپف بافت پشت گلو را توسط لیزر و یا امواج رادیوفریکوئنسی (Radiofrequency ablation) از بین می‌برند. این روش آپنه انسدادی خواب را درمان نمی‌کند ولی ممکن است خروپف را کاهش دهد.
• تحریک مجاری هوایی فوقانی: این دستگاه جدید درموارد متوسط تا شدید که بیمار تحمل دستگاه CPAP را ندارد، قابل استفاده است. یک ژنراتور کوچک در زیر پوست قفسه سینه تعبیه می‌شود. این دستگاه الگوی تنفسی شما را تشخیص می‌دهد و درصورت لزوم عصب کنترل کننده حرکات زبان (عصب هایپوگلوسال) را تحریک می‌کند.
• جراحی فک (Maxillomandibular advancement): در این روش بخش فوقانی و تحتانی استخوان فک نسبت به سایر استخوان های صورت به جلو منتقل می‌شود. این عمل با افزایش فضای پشت زبان و کام نرم، احتمال انسداد را کم می‌کند.
• تراکئوستومی: بیماری شدید و تهدیدکننده‌ی حیات که به سایر روش‌های درمانی پاسخ ندهد، از طریق تعبیه جراحی یک لوله فلزی یا پلاستیکی در گردن، درمان می‌شود. هوا به جای عبور از بینی از طریق این لوله وارد ریه می‌شود و به این ترتیب محل انسداد را دور می‌زند.

انواع دیگری از روش‌های جراحی می‌توانند با بزرگ کردن مجاری هوایی به کاهش خروپف و آپنه انسدادی خواب کمک کنند. مانند:

• جراحی بینی برای خارج کردن پولیپ یا اصلاح انحراف تیغه بینی

جراحی خارج کردن لوزه و آدنوئید (لوزه سوم)

استاد ناظر: دکتر واشقانی فراهانی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷