فواید روغن زیتون برای سلامت قلب، مغز و افزایش طول عمر

در دنیای امروز، شیوع بیماری‌های مزمنی مانند بیماری‌های قلبی، سرطان، دیابت و اختلالات مغزی به سرعت در حال افزایش است. در این میان، اصلاح سبک زندگی، به‌ ویژه الگوی تغذیه، یکی از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری به شمار می‌آید. یکی از موضوعات پررنگ در این زمینه، بررسی فواید روغن زیتون برای سلامتی است. روغن زیتون، به ویژه نوع فرابکر (Extra Virgin)، یکی از اصلی‌ترین اجزای رژیم غذایی مدیترانه‌ای است که به دلیل خواص درمانی و پیشگیرانه­ اش، توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است.

بر اساس مطالعه‌ای جدید که اطلاعات یش از ۲٫۳ میلیون نفر را در قالب ۴۵ پژوهش معتبر بررسی کرده، نشان می­‌دهد که مصرف روزانه حدود دو قاشق غذاخوری روغن زیتون می‌تواند تاثیرات چشمگیری بر سلامت داشته باشد. بنابراین، جایگزینی چربی‌های ناسالم با روغن زیتون و مصرف متعادل آن، می‌تواند راهکاری ساده اما مؤثر برای ارتقای سلامت عمومی و پیشگیری از بیماری­‌های مزمن باشد. 

پشتوانه علمی فواید روغن زیتون: از باور سنتی تا شواهد پژوهشی

در دنیای امروز که بیماری‌های مزمنی مانند بیماری قلبی، سرطان، دیابت و اختلالات مغزی روز به روز در حال افزایش هستند، تغییر سبک زندگی، به‌ ویژه در زمینه تغذیه، یکی از مؤثرترین راهکارهای پیشگیری به شمار می‌آید. در میان تمامی مواد غذایی، روغن زیتون جایگاه ویژه‌ای دارد. این ماده‌ی غذایی کلیدی در رژیم مدیترانه‌ای، قرن‌هاست که به عنوان نوعی اکسیر سلامتی شناخته می‌شود. اما آیا این باور قدیمی، پشتوانه  علمی هم دارد؟

در جدیدترین پژوهش منتشر شده در مجله‌ی معتبر Clinical Nutrition، داده‌­های مربوط به بیش از ۲٫۳ میلیون نفر در قالب ۴۵ مطالعه بزرگ مورد بررسی قرار گرفته‌ است تا مشخص شود آیا مصرف روغن زیتون واقعا می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش دهد یا خیر. در این مقاله، نتایج این پژوهش علمی گسترده را به زبان ساده و کاربردی مرور می‌کنیم و در کنار آن، توصیه‌هایی عملی برای بهبود سلامت عمومی ارائه خواهیم داد.

۴ فایده شگفت‌انگیز روغن زیتون برای سلامت بدن

در این بررسی علمی گسترده، چهار پیامد اصلی مرتبط با سلامت مورد تحلیل قرار گرفته‌اند:

1. بیماری‌های قلبی‌عروقی  (CVD)
2. سرطان
3. بیماری‌های مغزی و عصبی مانند آلزایمر
4. مرگ و میر کلی (ناشی از تمام علل)

مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش به شرح زیر است:

• مصرف بالای روغن زیتون با کاهش ۱۶ درصدی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی همراه بوده است.
• افرادی که به طور منظم روغن زیتون مصرف می‌کنند، ۱۲ درصد کمتر در معرض خطر سرطان قرار دارند.
• مصرف روزانه روغن زیتون، می­‌توانـد خطـر ابتـلا به آلزایمر و سایر بیمـاری‌های مغـزی را تا ۲۹ درصد کاهش دهد.
• همچنین مصـرف مداوم روغن زیتـون با کاهش ۱۷ درصدی مرگ‌ومیر کلـی (صرف نظر از علت بیماری) مرتبط است.

نکته قابل توجه این است که این فواید تنها با مصرف روزانه حدود ۲ قاشق غذاخوری (۲۰ تا ۳۰ گرم) روغن زیتون حاصل می‌شوند.

علت فواید بی‌نظیر روغن زیتون

روغن زیتون، به‌ویژه نوع فرابکر آن (Extra Virgin)، سرشار از ترکیباتی مفید مانند چربی‌های غیراشباع سالم (نظیر اسید اولئیک)، آنتی‌اکسیدان‌ها، پلی‌فنول‌ها و ویتامین E است. این ترکیبات ارزشمند باعث موارد زیر می‌شوند:

• کاهش کلسترول بد خون (LDL)
• کاهش التهاب در بدن
• بهبود عملکرد عروق خونی
• کاهش استرس اکسیداتیو در سلول‌ها

مجموع این اثرات می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های مزمن ایفا کند.

چطور از فواید روغن زیتون در رژیم غذایی خود بهره ببریم؟

• روغن زیتون را جایگزین چربی‌های ناسالم کنید.
  به‌ جای استفاده از کره، روغن‌های حیوانـی یا مارگارین، از روغن زیتون به‌ ویـژه نـوع فرابکر آن، بهره ببرید.
• در حد تعادل مصرف کنید.
  مصرف روزانه حدود ۲ قاشق غذاخوری (۲۰ تا ۳۰ گرم) کافی است. حتـی مصـرف بیش‌ از ‌اندازه مواد غذایی سالم نیز ممکن است منجر به افزایش وزن و چاقی شود.
• برای پخت‌وپز ملایم یا مصرف خام مناسب است.
  روغن زیتون برای سرخ‌کردن با حرارت بالا مناسب نیست. بهتر است در تهیه سالاد، پخت‌وپز با دمای متوسط یا افزودن به غذا پس از پخت استفاده شود.

شواهد علمی جدید نشان می دهد که مصرف منظم روغن زیتون، به‌ ویژه نوع فرابکر، راهکاری مؤثر برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی، سرطان و اختلالات مغزی است و حتی در افزایش طول عمر نیز نقش دارد. اگر به دنبال یک انتخاب غذایی ساده اما مؤثر برای حفظ سلامتی خود و خانواده‌تان هستید، روغن زیتون را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید.

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0261561422003557