کتواسیدوز دیابتی چیست؟

 کتواسیدوز دیابتی چیست؟

کتواسیدوز دیابتی یک مشکل جدی در افراد مبتلا به دیابت است و زمانی اتفاق می افتد که ماده ­ای به نام “کتون” در خونشان ایجاد می­شود. این وضعیت می­تواند در دیابت نوع ۱ یا نوع ۲ اتفاق بیفتد، اما بیشتر احتمال دارد که افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ را تحت تاثیر قرار دهد، زیرا در بدن این افراد مقدارکمی انسولین ترشح می­شود و یا اصلا دیگر ترشح نمی­شود؛ انسولین هورمونی است که بدن را قادر می­سازد از قند به عنوان منبع انرژی استفاده کند.

به طور طبیعی، بدن از قند به عنوان منبع انرژی استفاده می­کند اما در افراد مبتلا به دیابت که انسولین تولید نمی­شود، بدن قادر به استفاده از قند نیست در عوض چربی را به عنوان منبع انرژی می­سوزاند. اما سوختن چربی­ باعث تولید کتون­های بیشماری در بدن می­شود که بدن را مسموم می­کنند.

چه چیزی سبب کتواسیدوز دیابتی می­شود؟

به دلایل مختلف افراد می­توانند به کتواسیدوز دیابتی مبتلا شوند:

• افراد مبتلا به دیابت که تحت درمان قرار ندارند (احتمالا به دلیل آنکه نمی­دانند به دیابت مبتلا هستند) و بنابراین بدن آنها برای تولید انرژی چربی ها را تجزیه می­کند.
• افرادی که یک بیماری جدی مانند حمله قلبی یا عفونت دارند.
• بیمارانی که انسولین خود را درست مطابق دستور پزشک معالجشان مصرف نمی­کنند.
• بیمارانی که پمپ انسولین آنها به درستی کار نمی­کند.

نشانه­ های کتواسیدوز دیابتی چیست؟

علائم کتواسیدوز دیابتی می­توانند شامل:

• احساس تشنگی زیاد و پرنوشی (نوشیدن مایعات فرآوان)
• پر­ادراری (ادرار کردن زیاد) مخصوصا شب­ها
• تهوع یا استفراغ
• درد شکم
• احساس خستگی یا داشتن مشکل در خوب فکر کردن
• بوی مخصوص تنفس اغلب بوی شیرین یا بوی میوه
• کاهش وزن

آیا باید به پزشک یا پرستار اطلاع بدهم؟

اگر علائم ذکر شده در بالا را داشتید، لازم است با پزشک یا پرستار خود در میان بگذارید. همچنین اگر میزان قند خون شما بالاتر از حد مجاز است، به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.

آیا آزمایشی برای کتواسیدوز دیابتی وجود دارد؟

بله، اگر پزشک یا پرستار فکر کند که شما دچار کتواسیدوز دیابتی شده­ اید، برای بررسی قند خون و میزان کتون آن، از شما می­خواهد آزمایش خون بدهید و همچنین آزمایش ادرار درخواست خواهد کرد. این آزمایش­ ها نشان می­دهد که شما کتواسیدوز دیابتی دارید یا خیر.

از آنجایی که کتواسیدوز دیابتی می تواند مشکلات قلبی ایجاد کند، ممکن است به نوار قلب هم نیاز داشته باشید؛ این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را نشان می دهد.

کتواسیدوز دیابتی چگونه درمان می شود؟

درمان کتواسیدوز دیابتی در بیمارستان انجام می شود و می­تواند شامل:

• مایعات و الکترولیت­ها: در کتواسیدوز دیابتی، بدن مایعات زیادی از دست می­دهد. همراه مایعات، الکترولیت­ها مانند سدیم و پتاسیم که برای عملکرد طبیعی سلول­ها ضروری­ هستند نیز از بدن دفع می­شوند. برای بهبود این وضعیت، پزشکان مایعات و الکترولیت­های از دست رفته را جایگزین می­کنند.
• انسولین: هنگامی که بدن انسولین کافی داشته ­باشد، می تواند از قند به عنوان منبع انرژی استفاده کند و نیازی به تجزیه چربی­ ها ندارد.

آیا می­توان از کتواسیدوز دیابتی پیشگیری کرد؟

بله، شما می­توانید احتمال کتواسیدوز دیابتی را به این ترتیب کاهش دهید:

• انسولین خود را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید.
• میزان قند خون خود را مرتبا اندازه گیری کنید و اطمینان حاصل کنید که بیش از حد بالا یا خیلی کم نباشد.

استاد ناظر:

دکتر عبدالوهاب برادران

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷