مجله علمی-ترویجی سرای سلامت

از دیابت نوع دو چه می دانیم؟

تمام سلول های بدن شما برای عملکرد طبیعی خود به قند نیاز دارند. قند به وسیله ی هورمونی به نام انسولین وارد سلول می شود. اگر انسولین به مقدار کافی وجود نداشته باشد، یا بدن به انسولین پاسخ ندهد، مقدار قند در خون افزایش می یابد. این اتفاقی است که در افراد مبتلا به دیابت می افتد.

از دیابت نوع دو چه می دانیم؟

دیابت شیرین نوع دو، بیماری است که موجب  اختلال در مسیر استفاده بدن شما  از گلوکوز (قند) می شود.

تمام سلول های بدن شما برای  عملکرد طبیعی خود به قند نیاز دارند. قند به وسیله ی هورمونی به نام انسولین وارد سلول می شود. اگر انسولین به مقدار کافی وجود نداشته باشد، یا بدن به انسولین پاسخ  ندهد، مقدار قند در خون افزایش می یابد. این اتفاقی است که در افراد مبتلا به دیابت می افتد.

بیماری دیابت شیرین دو نوع است. در دیابت شیرین  نوع یک،لوزالمعده که یک عضو داخل شکمی است به میزان کافی انسولین  تولید نمی کند.

در دیابت شیرین نوع دو  لوزالمعده به میزان کافی انسولین تولید نمی کند یا بدن به مقادیر طبیعی یا حتی بالای انسولین مقاوم می شود. ممکن است هر دو این اتفاقات با هم رخ دهند.

این اختلالات موجب افزایش سطح قند خون می شود که  در صورت عدم درمان می تواند مشکل ساز شود. .

در ایالات متحده ی امریکا، کانادا و اروپا ۹۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت ، دیابت نوع دو دارند.

دیابت نوع دو بیماری مزمنی است که نیاز به درمان و پیگیری منظم در تمام طول زندگی شما دارد.

درمان شامل تغییر در سبک زندگی، خود مراقبتی و گاها دارو درمانی است. خوشبختانه سطح قند خون با این درمان ها به محدوده ی نزدیک به نرمال می رسد و خطر عوارض  ناشی از این بیماری  به حداقل می رسد.

تاثیرات دیابت

ابتلا به دیابت نوع دو ممکن است یک تجربه ی ترسناک و غافلگیر کننده باشد و شما احتمالا سوالاتی درباره  چگونگی به وجود آمدن آن،  تاثیر آن بر سلامت درازمدت شما و تاثیر آن روی زندگی روزمره ی خود دارید

برای اکثر افراد چند ماه اول بعد از تشخیص دیابت با نوسانات عاطفی همراه است.

اگر به تازگی مبتلا به دیابت شده اید، شما و خانواده تان باید از این زمان استفاده کنید که تا جایی که ممکن است آموزش ببینید به طوری که   مراقبت های دیابت   (شامل چک کردن قند خون، مراجعه به پزشک و مصرف دارو ها) بخشی از برنامه روزمره شما شود..

علاوه بر این شما باید  با پزشک و پرستار خود در مورد امکانات موجود برای حمایت درمانی و عاطفی صحبت کنید.    این حمایت ها می تواند شامل  کلاس های گروهی،  ملاقات با متخصص تغذیه، مددکار اجتماعی یا آموزش دهندگان مراقبت های پرستاری و سایر منابع آموزشی مانند کتاب ها، وب سایت ها و مجلات باشد. .

علی رغم خطرات همراه با دیابت تیپ دو، اکثر بیماران می توانند زندگی فعالی داشته باشند و از انجام فعالیت ها و خوردن  غذاهایی که در گذشته لذت می بردند، همچنان بهره مند شوند . ابتلا به دیابت به معنای پایان دادن به مصرف خوراکی های خاصی مثل کیک تولد نیست و اکثر افراد مبتلا به دیابت می توانند از انجام تقریبا هر نوع ورزشی لذت ببرند.

علل دیابت نوع دو

به نظر می رسد علت ایجاد دیابت نوع دو ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد. .

بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع دو، عضوی  در خانواده شان د دارند که مبتلا به  دیابت نوع دو یا سایر بیماریهای مرتبط با دیابت (مثل کلسترول بالا، فشار خون بالا یا چاقی) است.

خطر ابتلا به دیابت نوع دو در تمام طول زندگی، در افرادی که وابستگان درجه یک آن ها (مثل خواهر، برادر و یا فرزندان) مبتلا به دیابت باشند ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از فردی است که در خانواده ی او فردی مبتلا به دیابت نیست.

عوامل محیطی نیز مانند آنچه که میخورید و اینکه چقدر فعالیت دارید، در کنار  علل ژنتیکی بر خطر  ابتلا به دیابت نوع دو تاثیر می گذارد.

دیابت بارداری

تعداد کمی از زنان باردار(بین ۳ تا ۵ درصد) در طول دوره ی بارداری به  دیابت مبتلا می شوند که به آن “دیابت بارداری” می گویند.دیابت بارداری شبیه دیابت نوع دو است، اما معمولا پس از زایمان برطرف می شود.

در زنانی که به دیابت بارداری مبتلا شده اند، خطر ابتلا به دیابت نوع دو در آینده افرایش می یابد.

تشخیص دیابت  نوع دو

تشخیص دیابت بر پایه ی علایم شما  و نتیجه  آزمایش خون است.

اکثر افراد مبتلا قبل از اینکه بیماری دیابت نوع دو در آنها تشخیص داده شود، علامتی ندارند.در افراد علامتدار، شایعترین علائم عبارتند از: نیاز به ادرار کردن به صورت مکرر، احساس تشنگی، تاری دید.

آزمایش  اصلی برای تشخیص دیابت، اندازه گیری سطح گلوکز (قند) خون است که با تست های خونی مختلفی انجام می شود. این تست ها عبارتند از:

۱) آزمایش قند خون تصادفی: برای این آزمایش می توانید در هر ساعتی از شبانه روز بدون توجه به زمان آخرین وعده ی غذایی آزمایش بدهید.

اگر قند خون شما ۲۰۰ mg/dl(میلی گرم بر دسی لیتر) یا بالاتر بود و همچنین علایم دیابت که قبلا گفته شد را داشتید، احتمال دارد که مبتلا به دیابت باشید.

۲) آزمایش قند خون ناشتا:  آزمایشی است که پس از گذشت ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا بودن و عدم صرف غذا و نوشیدنی   گرفته می شود (معمولا صبح و پس از ناشتایی شبانه)، مقدار نرمال قند خون ناشتا کمتر از ۱۰۰ mg/dl است.

۳) آزمایش هموگلوبین A1C : آزمایش Hb A1C سطح متوسط قند خون  شما را در در  ۲ تا ۳ ماه گذشته اندازه گیری می کند. مقدار نرمال Hb A1C بین ۴ تا ۵٫۶ درصد است. این آزمایش نیز در هر ساعتی از شبانه روز قابل انجام است و نیازی به ناشتایی ندارد.

۴) تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT): این آزمایش شامل نوشیدن محلولی از گلوکز است و قند خون شما ، قبل از نوشیدن محلول گلوکز و همچنین ۱ ساعت و ۲ ساعت بعد از آن چک می شود.

معیارهای تشخیصی

معیارهای تشخیصی زیر برای طبقه بندی سطح قند خون به سه دسته ی نرمال،  خطر افزایش یافته ابتلا به دیابت و دیابتی استفاده می شود:

۱)  نرمال: قند خون ناشتا کمتر از ۱۰۰ mg/dl است.

۲)  معیارهای افزایش خطر ابتلا به دیابت :

الف) قندخون ناشتای مختل: قند خون ناشتای  بین ۱۰۰ تا ۱۲۵

ب) تحمل قند مختل: قند خون ۲ ساعت بعد از مصرف محلول گلوکز بین ۱۴۰ تا ۱۹۹

ج)  هموگلوبین A1C بین ۵٫۷ تا ۶٫۴ درصد

حداقل ۵۰ درصد افراد مبتلا به اختلال  تحمل قند  در نهایت مبتلا به  دیابت نوع دو می شوند

اختلال تحمل قند  مشکل شایعی است و ۱۱ درصد جمعیت بین ۲۰ تا ۷۴ سال با این مشکل روبرو هستند.

۳) دیابت شیرین: اگر فردی یک یا چند مورد از معیارهای  زیر را داشته باشد به عنوان فرد دیابتی در نظر گرفته می شود:

الف) علایم دیابت(که در متن گفنه شد) + یک نوبت آزمایش قند خون تصادفی بالاتر از  ۲۰۰ mg/dl

ب) قند خون ناشتا ۱۲۶ mg/dl و بالاتر

ج)  قند خون دو ساعت بعد از تست تحمل قندا بالاتر از ۲۰۰ mg/dl

د) هموگلوبین A1C6.5 درصد یا بالاتر

برای تایید تشخیص دیابت شیرین، آزمایش های ردیف ب تا د یک بار دیگر در روز دیگری باید تکرار شوند.

 

استاد ناظر: دکتر البرز شرافتی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷

 

دکتر حدیث میرزائی گودرزی

3 نظر

  • با سلام خدمت شما خانم دکتر میرزایی
    از اروپا هستم و مدتی است قند خون بنده بالا رفته و پاها از زانو تا پنجه هام همیشه بحالت یخ است ممنونم میشم اگر لطف کنید بفرمایید چکار باید کنم منتظره پاسخ شما هستم
    سپاسگزار م

    • با سلام و احترام
      دکتر سرایی هستم
      در ابتدا می بایست تشخیص دیابت توسط آزمایش خون تایید شود و درمان دارویی مناسب برای شما شروع شود.در صورت عدم پاسخ درمانی به تناسب شدت علامت شاید نیاز به بررسی عروقی داشته باشید،اگر مشکل از عروق نباشد درمان دارویی مناسب برای علامت های فعلی شما شروع خواهد شد

      با تشکر

      • با سلام و احترام خدمت شما جناب دکتر سرایی سپاسگزار م از لطف و مهربانی شما و خسته باشی. و سپاسگزار م از خانم دکتر میرزایی
        ارادتمند
        محمد توکلی

ما را دنبال کنید

شما می توانید به راحتی با ما در تماس باشید ، ما نیز از پیدا کردن دوستان جدید بسیار خوشحال میشویم.