از دستگاه پیس میکرسه حفره ای داخل قلبی (CRT) چه می دانید؟

از دستگاه پیس میکرسه حفره ای داخل قلبی (CRT) چه می دانید؟

اصطلاح CRT که مخفف شده عبارت Cardiac resynchronization therapy است،به روشی از درمان نارسایی های قلبی گفته می شود.نارسایی قلبی شرایطی است که قلب انسان ،نمی تواند خون را به خوبی پمپاژ کند.

در هنگام پمپاژ خون ،دیواره های حفره اصلی قلب انسان (که همان بطن چپ است.) باید به طور همزمان منقبض شوند ،در برخی افراد مبتلا به نارسایی قلبی ،این دیواره ها همزمان منقبض نمی شوند و وضعیت نارسایی قلب را تشدید می کند.

در روش CRT از دستگاه مخصوصی به نام تنظیم کننده ضربان قلب (یا Pacemaker) که BiV pacer هم نامیده می شود،استفاده می کنند.این دستگاه سیگنال های الکتریکی مخصوصی را به قلب می فرستد که دیواره های بطن چپ را وادار به انقباض همزمان می کند.

مزایای استفاده از CRT چیست؟

-بهبود علائم ناشی از نارسایی قلبی

-کم کردن نیازبیماران مبتلا به نارسایی از مراجعه مداوم به بیمارستان

-طولانی تر کردن عمر بیماران

ظاهر یک دستگاه ضربان ساز(پیس میکر BiV) چگونه است؟

یک دستگاه پیس میکرBiV از ۲ بخش تشکیل یافته است:

۱) بخش ضربان ساز:از یک محفظه فلزی نازک محتوی باتری و رایانه ای کوچک(ژنراتور) تشکیل یافته است.این محفظه در قفسه سینه زیر پوست قرار می گیرد و سیگنال های الکتریکی مورد نیاز را تولید و ارسال می کند.پزشک رایانه موجود(ژنراتور) را تنظیم می کند و زمانبندی تولید سیگنال هارا تعیین می کند.

۲) سیم ها: سیم ها ،بخش ضربان ساز را به قلب متصل می کنند.سیگنال های الکتریکی از طریق این سیم ها به قلب می رسند.پیس میکر BiV معمولا سه سیم دارد.

پیس میکرهای BiV شباهت زیادی به پیس میکرهای دیگر دارند که برای درمان اختلالات تنظیم ریتم قلب استفاده می شوند،اما معمولا یک سیم اضافه دارند.این سیم اضافی عضلات دیواره بطن چپ را به طور همزمان منقبض می کند.

عمل CRT چگونه انجام می شود؟

پزشک شما اقداماتی انجام می دهد تا پیس میکرBiV را در قفسه سینه شما قرار دهد.پزشک برشی کوچک در ناحیه فوقانی قفسه سینه ایجاد می کند و سیم هارا وارد رگ خونی نزدیک برش می کند و آن هارا به قلب می رساند.هرسیم در نقطه بخصوصی از قلب قرار می گیرد.سپس پزشک شما سیم هارا به بخش ضربان ساز متصل می کند و سپس بخش ضربان ساز را تنظیم کرده و زیر پوست قرار می دهد.

پزشک بسته به وضعیت قلب شما ،ممکن است از یک دستگاه ترکیبی استفاده کند.دستگاه ترکیبی از پیس میکر BiV به همراه دستگاه ICD تشکیل یافته است.ICD ضربان های قلبی غیرطبیعی را حس کرده و در صورت نیاز آن هارا با شوک الکتریکی اصلاح می کند.این ضربان های غیرطبیعی می توانند علت مرگ ناگهانی در افراد باشند.

عوارض ناشی از عمل CRT چیست؟

مشکلات متعددی می توانند در نتیجه این عمل به وجود بیایند، تعدادی از این مشکلات عبارتند از:

– سیم ها می توانند با احتمال کم، عروق خونی،قلب را سوراخ کنند.

-در اطراف دستگاه ضربان ساز و یا سیم ها ،عفونت می تواند رخ دهد.

-سیم ها ممکن است در جای نادرستی قرار بگیرند یا پس از گذشت زمان،از جای اصلی خود جابجا شوند.

-تعویض باتری(ژنراتور)، معمولا پس از ۸تا۱۰ سال نیاز به جراحی مجدد دارد.

– در مواردی احتمال این وجود دارد که CRT به خوبی عمل نکند و نارسایی قلبی شما بهبود نیابد.در این شرایط پزشک ،تنظیمات دستگاه ضربان ساز را تغییر می دهد و یا درمان های جایگزین انتخاب می کند.

آیا پس از عمل CRT،همچنان باید داروهای نارسایی قلبی مان را مصرف کنیم؟

بله، این عمل جایگزین درمان دارویی نیست و شما باید همچنان به مصرف داروهای خود ادامه بدهید،همچنین از دستورات پزشک خود درباره رژیم و ورزش پیروی کنید.

پس از انجام این عمل چه اقداماتی را باید انجام دهیم؟

-دستورات پزشک خود را اجرا کنید.

-از برخی دستگاه های الکتریکی و مغناطیسی دوری کنید. پزشک دستگاه های خطرناک را برایتان توضیح خواهد داد. برای مثال می توانید نزدیک رادیو و تلویزیون قرار بگیرید ولی از ابزار جوشکاری و اره برقی باید دوری کنید.

-پزشکان و پرستاران خود را از داشتن پیس میکر BiV آگاه سازید. به افراد دارای این پیس میکر کارتی داده می شود که در آن نوع دستگاه و شرکت سازنده آن نوشته شده است. برخی اقدامات و تست ها برای این افراد بی خطر هستند و دسته ای دیگر خطرناک. به عنوان مثال اغلب این افراد امکان استفاده از دستگاه MRI  را ندارند.

استاد ناظر:

دکتر واشقانی فراهانی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷