فیبریلاسیون دهلیزی

فیبریلاسیون دهلیزی (atrial fibrillation)

فیبریلاسیون دهلیزی شایع‌ترین مشکل مربوط به ریتم ضربان قلب است. این حالت بیمار را مستعد سکته‌ی مغزی، حملات تند ضربان قلب و علایم ناخوشایند دیگری می‌نماید. گاهی برای اختصار به فیبریلاسیون دهلیزی a.fib گفته می‌شود.

در افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی امواج الکتریکی که مسئول کنترل ضربان قلب هستند مختل شده‌اند. به همین خاطر دو حفره‌ی بالایی قلب (دهلیزها) نمی‌توانند خون را به طور موثر پمپ کنند و مقدار کمی از خونی که باید از دهلیزها خارج شود در آن‌ها باقی می‌ماند. با انباشته شدن این مقدار خون ممکن است لخته‌سازی آغاز شود. این لخته‌ها می‌توانند از طریق عروق به مغز منتقل شده و باعث سکته‌ی مغزی شوند.

در بعضی افراد فیبریلاسیون دهلیزی هرگز برطرف نمی‌شود. در برخی دیگر ممکن است علی‌رغم درمان این حالت گاهی وجود داشته باشد و گاهی از بین برود. اگر شما یک یا دو حمله‌ی فیبریلاسیون دهلیزی داشته‌اید اما الان ریتم قلبی نرمال دارید، لازم است در مورد جلوگیری از بازگشت آن با پزشک خود مشورت کنید. لازم است اشاره شود که روش‌های جلوگیری از بازگشت فیبریلاسیون دهلیزی شامل روش‌های زیر است:

• کنترل مطلوب فشار خون
• مصرف نکردن نوشیدنی الکلی
• کاهش مصرف کافئین
• درمان پرکاری تیرویید در صورت وجود آن
• ورزش مرتب
• کاهش وزن در صورت وجود اضافه وزن

علائم فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟

بعضی افراد مبتلا ممکن است بدون علامت باشند. اما علائمی که معمولا بیماران از آن شکایت دارند شامل موارد زیر می‌شوند:

• احساس تپش قلب به صورت ضربان‌های تند، نامنظم، یا وقفه در بعضی ضربان‌ها
• احساس ناخوشایند در قفسه سینه به صورت فشارنده یا درد
• احساس گیجی و سبکی سر به صورتی که ممکن است بیمار از هوش برود
• تنگی نفس به ویژه با فعالیت

چه تست‌های به تشخیص کمک می‌کنند؟

اگر پزشک شما به فیبریلاسیون دهلیزی شک کند، برای شما نوار قلب (ECG)  و یا هولتر نوار قلب درخواست می‌کند. نوار قلب تستی است که فعالیت الکتریکی قلب شما را بررسی می‌کند.

روش‌های درمان فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟

در بعضی موارد فیبریلاسیون دهلیزی خودبه‌خود بدون نیاز به درمان از بین می‌رود. اما بعضی افراد نیاز به درمان دارند. این درمان‌ها شامل موارد زیر هستند:

• دارو‌هایی برای کنترل سرعت یا ریتم ضربان قلب
• داروهایی برای جلوگیری از تشکیل لخته
• شوک الکتریکی(کاردیوورژن) که در این روش درمانی یک جریان الکتریکی کم به قلب منتقل می‌شود تا ریتم فیبریلاسیون را به ریتم نرمال تبدیل نماید.
• اَبلیشن (به صورت سوزاندن یا فریز کردن) که باعث تخریب کانون‌ها و مناطق کوچکی در قلب میگردد که تحریک‌های الکتریکی غیرطبیعی ارسال می‌کنند.
• دستگاهی به نام پیس میکر یا ضربان‌ساز که در بدن بیمار قرار داده می‌شود و با ارسال سیگنال‌های الکتریکی ضربان قلب را کنترل می‌کند.

استاد ناظر:

دکتر علی وشقانی فراهانی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷