در مواقع افت قند خون چه اقداماتی انجام دهیم؟

در مواقع افت قند خون چه اقداماتی انجام دهیم؟

علائم افت قند خون می تواند از احساس گرسنگی و تعریق تا بیهوش شدن متغیر باشد.

افت قند خون که به عنوان هیپوگلیسمی معروف است، زمانی اتفاق می افتد که میزان قند موجود در خون بسیار پایین باشد.

افت قند خون بیشتر در افراد مبتلا به دیابت شیرین که تحت درمان با انسولین یا قرص هستند اتفاق می افتد.

افراد مبتلا به دیابت چه موقع دچار افت قند خون می شوند؟

• استفاده بیش از حد از دارو و انسولین
• دریافت ناکافی غذا
• انجام تمرینات ورزشی طولانی مدت بدون دریافت میان وعده یا بدون کاهش دوز انسولین
• فاصله طولانی مدت بین وعده های غذا
• مصرف الکل

علائم افت قند خون

علائم افت قند خون می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و حتی در یک فرد نیز ممکن است هر بار علائم متفاوتی بروز پیدا کند.

در مراحل اولیه ی افت قند خون ممکن است فرد دچار

• عرق کردن یا لرزیدن
• احساس گرسنگی
• احساس دلشوره، آشفتگی و تحریک پذیری

شود. اگر این علائم در فردی دیده شد، باید سریعا قند خون اندازه گیری شود و اگر قند خون پایین بود درمان لازم انجام شود، در غیر این صورت فرد دچار علائم شدید افت قند خون می شود که شامل موارد زیر است:

• ناتوانی در راه رفتن یا احساس ضعف
• تاری دید
• از دست دادن تمرکز یا رفتار غیر عادی
• غش کردن یا تشنج

بعضی از افراد در مراحل اولیه ی افت قند خون علائمی ندارند که به این مرحله، ناآگاهی از افت قند خون می گویند.

افرادی با این ویژگی، در معرض خطر بیشتری برای دچار شدن به علائم شدید افت قند هستند، چون از علائم اولیه ی خود آگاهی پیدا نمی کنند و هیچ اقدام درمانی انجام نمی دهند تا زمانی که علائم افت قند خون شدید پدیدار شود.

نا آگاهی از افت قند خون در مراحل اولیه، بیشتر در این شرایط اتفاق می افتد:

• افراد مبتلا به دیابت نوع یک که بیش از ۵ تا ۱۰ سال از بیماری شان میگذرد
• خستگی
• مصرف الکل
• مصرف دارو جهت کنترل فشار خون و قند خون

درمان افت قند خون

قند خون پایین با این روش ها کنترل میشود:

• دریافت سریع یک منبع غنی از قند، باید توجه داشته باشید، غذاهایی که حاوی چربی هستند مثل شکلات یا پنیر، نمی توانند افت قند خون را به سرعت جبران کنند.

برای جبران افت قند خون، بهتر است از قندهای ساده با قابلیت جذب بالا مثل قند، شکر، آب میوه، شیر بدون چربی، عسل، آب نبات و ژل گلوکوز استفاده کنید.

• تزریق گلوکاگون، گلوکاگون یک هورمون است که می تواند سریعا قند خون را افزایش دهد و از پیشرفت علائم جلوگیری کند.

گلوکاگون به صورت تزریقی موجود است که در صورت تجویز پزشک باید آن را به همراه داشته باشید و در مواقعی که پزشک شما توصیه کرده است از آن استفاده کنید. بهتر است افراد خانواده نیز نحوه ی تزریق گلوکاگون را برای مواقع ضروری آموزش ببینند.

بعد از درمان افت قند خون چه اقداماتی لازم است؟

اغلب بیماران بعد از یک تجربه ی افت قند و بهبودی بعد از آن به روال عادی زندگی برمی گردند. اما توصیه می شود که با پزشک خود مشورت کنید و در ۲ تا ۳ روز بعد، قند خون خود را در دفعات بیشتری چک کنید.

همچنین باید علائم افت قند خون را بشناسید و آماده ی درمان آن در مراحل اولیه باشید تا از پیشرفت به سمت علائم شدید و عوارض آن جلوگیری کنید.

چه زمانی باید با اورژانس تماس گرفت یا به بیمارستان مراجعه کرد؟

در این موارد بهتر است که با اورژانس تماس گرفت یا بیمار را سریع به بیمارستان رساند:

• برنگشتن سطح هوشیاری و اختلال تمرکز ۱۵ دقیقه بعد از تزریق گلوکاگون
• زمانی که فرد بیهوش شده است و آمپول گلوکاگون در دسترس نیست
• ادامه داشتن افت قند خون علی رغم درمان مناسب

اگر بیماری دچار افت قند خون شد به هیچ عنوان اجازه ی رانندگی ندارد و بهتر است از دیگران برای رساندن او به اورژانس کمک بگیرد.

استاد ناظر:

دکتر نگار امیدی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷