مصرف داروی فشارخون؛ آیا فقط هنگام بالا رفتن فشار باید مصرف شود؟

بسیاری از افراد فکر می‌کنند مصرف داروی فشارخون فقط زمانی لازم است که فشارخون خیلی بالا برود. اما بر اساس دستورالعمل‌ها و شواهد علمی، واقعیت کمی پیچیده‌تر است. تصمیم برای شروع داروی ضد فشارخون تنها به عدد فشارخون وابسته نیست؛ بلکه، بر اساس مجموعه‌ای از عوامل خطر قلبی‌ عروقی فرد تعیین می‌شود.

چرا داروهای فشارخون فقط مخصوص «فشار خیلی بالا» نیستند؟

طبق دستورالعمل‌های کالج قلب آمریکا و انجمن قلب آمریکا، فشارخون بالا، از ۱۳۰/۸۰ میلی‌متر جیوه به بالا در نظر گرفته می‌شود. تحقیقات نشان داده است که حتی کمی بالا بودن فشارخون نیز خطر سکته مغزی و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. در افرادی که فشارخون مرزی یا مرحله اول دارند، پزشکان معمولاً ابتدا اصلاح سبک زندگی را برای ۳ تا ۶ ماه توصیه می‌کنند؛ اما اگر پس از این مدت فشارخون همچنان بالا بماند، مصرف داروی فشارخون ضروری می‌شود.

فشارخون پنهان؛ فشارخون بالا در خانه ولی طبیعی در مطب

برخی افراد در مطب پزشک فشارخون طبیعی دارند، اما در زندگی روزمره فشارشان بالاتر است. این وضعیت که به آن فشارخون پنهان گفته می‌شود، در سالمندان، بیماران دیابتی و بیماران کلیوی شایع‌تر است. حتی با وجود نرمال بودن عدد فشار در مطب، این افراد در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارند و ممکن است نیاز به مصرف داروی فشار خون داشته باشند.

تصمیم‌گیری درباره دارو فقط به «عدد فشارخون» بستگی ندارد

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که داروهای مختلف فشارخون اثرات متفاوتی بر قلب، مغز و کلیه‌ها دارند. به همین دلیل، در بیمارانی که مشکلاتی مانند بیماری قلبی، سابقه سکته، دیابت یا مشکلات کلیوی دارند، ممکن است حتی با فشارخون نسبتاً طبیعی نیز شروع مصرف داروی فشارخون ضروری باشد. این اقدام کمک می‌کند تا:

• خطر بیماری‌های آینده کاهش یابد

• نوسانات خطرناک فشارخون کنترل شود

• قلب و کلیه‌ها محافظت شوند

وقتی فشارخون خیلی پایین می‌شود: خطر درمان بیش از حد

در کنار اهمیت درمان، نباید نقش افراط در مصرف داروی فشار خون را نادیده گرفت. در سالمندان، ادامه مصرف دارو در حالی که فشارخون بسیار پایین است، می‌تواند باعث:

• سرگیجه

• زمین‌خوردگی و آسیب

شود. به همین دلیل، پزشک باید شرایط کلی فرد، علائم، توان بدنی و وضعیت سلامت او را به دقت ارزیابی کند.

پس آیا داروهای فشارخون را فقط وقتی فشار بالا است باید مصرف کرد؟

خیر. داروهای فشار خون طبق نیاز یا هر وقت فشار بالا بود مصرف نمی‌شوند؛ در عوض، این داروها باید به طور منظم و طبق برنامه پزشک مصرف شوند. تصمیم برای مصرف داروی فشار خون با توجه به موارد زیر گرفته می‌شود:

• اعداد فشار خون

• الگوی فشار خون در طول شبانه‌روز

• بیماری‌های قلبی، کلیوی یا دیابت

• سن و میزان ضعف بدنی

• خطر کلی بیماری‌های قلبی عروقی

درمان پیشگیرانه و به‌ موقع می‌تواند به‌طور قابل‌ توجهی خطر سکته، حمله قلبی و آسیب به اعضای حیاتی را کاهش دهد.

منابع:

i1. Dietrich F, Zeller A, Hersberger K, Arnet I. Adherence monitoring package (amopac) in patients suspected of non-response to antihypertensive treatment: perceived usefulness by general practitioners. BMJ Open Qual. 2024;13(1):e002451. doi:10.1136/bmjoq-2023-002451

i2. Huang Y, Huang W, Mai W, Cai X, An D, Liu Z, et al. White-coat hypertension is a risk factor for cardiovascular diseases and total mortality. J Hypertens. 2017;35(4):677-88. doi:10.1097/HJH.0000000000001226

i3. Jarari N, Rao N, Peela J, Ellafi K, Srikumar S, Said A, et al. A review on prescribing patterns of antihypertensive drugs. Clin Hypertens. 2015;22(1). doi:10.1186/s40885-016-0042-0

i4. Morrissey Y, Bedford M, Irving J, Farmer C. Older people remain on blood pressure agents despite being hypotensive resulting in increased mortality and hospital admission. Age Ageing. 2017;46(Suppl 1):i32-4. doi:10.1093/ageing/afx072.118

i5. Sierra A, Gorostidi M, Banegas J, Segura J, Vinyoles E, Cruz J, et al. Ambulatory blood pressures in hypertensive patients treated with one antihypertensive agent: differences among drug classes and among drugs belonging to the same class. J Clin Hypertens. 2015;17(11):857-65. doi:10.1111/jch.12623

i6. Tinetti M, Han L, Lee D, McAvay G, Peduzzi P, Gross C, et al. Antihypertensive medications and serious fall injuries in a nationally representative sample of older adults. JAMA Intern Med. 2014;174(4):588. doi:10.1001/jamainternmed.2013.14764

i7. Unger T, Borghi C, Charchar F, Khan N, Poulter N, Prabhakaran D, et al. 2020 International Society of Hypertension global hypertension practice guidelines. Hypertension. 2020;75(6):1334-57. doi:10.1161/HYPERTENSIONAHA.120.15026

i8. Wang Y, Liu Y, Liu L, Hong L, Chen H. Comparative analysis of hypertension guidelines: unveiling consensus and discrepancies in lifestyle modifications for blood pressure control. Cardiol Res Pract. 2023;2023:1-11. doi:10.1155/2023/5586403

i9. Wei Y, Jin Z, Shen G, Zhao X, Yang W, Ye Z, et al. Effects of intensive antihypertensive treatment on Chinese hypertensive patients older than 70 years. J Clin Hypertens. 2013;15(6):420-7. doi:10.1111/jch.12094

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷