ماهان شفیعیسنکوپ چیست؟
سنکوپ اصطلاح پزشکی است که به معنی غش کردن به کار می رود. پس از غش کردن فرد سریعا به خودش می اید. سنکوپ بسیار شایع است به طوری که از هر ۳ نفر یک نفر ان را در زندگی تجربه می کنند. در بیشتر موارد نگرانی در ارتباط با سنکوپ وجود ندارد.
علت سنکوپ چیست؟
سنکوپ زمانی اتفاق می افتد که مغز موقتا خون کافی را دریافت نمی کند. یکی از شایع ترین حالاتی که این اتفاق می افتد سنکوپ وازوواگال نام دارد. در این شرایط یا قلب به کندی فعالیت می کند یا عروق گشاد شده اند. سنکوپ وازوواگال می تواند به علل زیر باشد
- استرس ناشی از درد یا ترس
- ایستادن یا خستگی بیش از حد یا گرمازدگی
- بر اثر ادرار با سرفه غیر معمول
- گاهی اوقات علت سنکوپ وازوواگال مشخص نیست!
سنکوپ همچنین به علل غیر از وازوواگال هم اتفاق می افتد، عواملی مثل:
- به علت اختلال در سیستم هدایتی قلب یا بر اثر بعضی از دارو ها قلب خیلی سریع یا خیلی کند فعالیت کند
- عواملی که مانع از جریان یافتن خون در قلب شوند که می تواند بر اثر تنگی آئورت (بیماری دریچه ای) یا کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (بیماری ماهیچه قلب) باشد
- فشار خون بر اثر ایستادن افت کند که می تواند بر علل زیر باشد
- مصرف ناکافی مایعات
- مصرف دارو خاص که باعث افت فشار خون می شود
- مصرف الکل
- از دست دادن خون
- بیماری های خاص که باعث افت فشار خون می شوند
آیا سنکوپ خطرناک است؟
به طورکلی خیر! اما درصورت افتادن و اسیب دیدن و همچنین رانندگی می تواند خطرناک باشد. به همین علت درصورت غش کردن پیش از رانندگی با پزشک خود مشورت کنید
آیا باید به پزشک مراجعه کرد؟
بله! بیشتر علل سنکوپ مشکل جدی ای نیستند ولی سنکوپ می تواند بر اثر بیماری های جدی ای باشد که نیازمند درمان هستند. همچنین دانستن علت آن می تواند به پیشگیری از وقوع دوباره ان کمک کند. به پزشک خود درباره انچه قبل هنگام و بعد از غش کردن اتفاق افتاد توضیح دهید. اگر کسی همراه شما بود توضیحات ایشان نیز می تواند کمک کننده باشد. اطلاعات زیر می تواند کمک کننده باشد
- پیش از ان مشغول چه کاری بودید؟
- پیش از ان چه احساسی داشتید؟
- چه مدت غش کرده بودید؟
- چگونه وضعیتتان بهبود یافت؟
- ایا سابقه غش کردن داشته اید؟
- چه دارو هایی مصرف می کنید؟
- سابقه چه بیماری هایی داشته اید؟
پس از آن پزشک شما را معاینه خواهد کرد و فشار خون و نبض شما حین خوابیدن، نشستن، ایستادن را بررسی می کند و به قلب شما گوش دهد چرا که ممکن است اختلالی در دریچه یا ماهیچه قلبی وجود داشته باشد. پس از ان پزشک از شما الکتروکاردیوگرام یا همان نوار قلب خواهد گرفت. برای این تست پزشک پد هایی را روی سینه شکم دست ها و پا ها قرار خواهد داد. دستگاه فعالیت الکتریکی قلب را مشخص می کند و در صورت اختلال به وسیله آن می توان وضعیت ضربان قلب شما را مشخص کرد.
در ادامه ممکن است به تست های بیشتری نیز نیاز باشد.
- اکوکاردیوگرام این تست از أمواج صوتی برای ایجاد تصویری از قلب استفاده می کند و به پزشک اجازه بررسی حفره ها دیواره ها و دریچه های قلبی را می دهد. دریچه های قلب بافتی در قلب هستند که مانند در باز و بسته می شوند و به جریان یافتن یک طرفه خون در قلب کمک می کمنند
- ماساژ سینوس کاروتید: در این تست پزشک حین گرفتن نوار قلب رگ گردن شما را فشار خواهد داد این تست نشان می دهد که ایا رگ های گردن (کاروتید) شما بیش از حد نسبت به فشار دادن حساس هستند یا خیر
- نظارت بر فعالیت قلب در خانه: در این تست شما یک وسیله را در خانه می پوشید و با خود حمل می کنید و به فعالیت های روزمره خود می پردازیدو نوعی از انها کل ضربان های قلب شما را طی یک یا دو روز ضبط می کند و نوع دیگری از ان پس از إحساس علامت خاص با فشردن دکمه شروع به ضبط ضربان های قلب می کنند
- تست تیلت در این تست شما روی میز دراز کشیده سپس پزشک نبض و فشار خون شما را در حالتی که میز و سر شما کج شده و بالا امده بررسی می کند
آیا سنکوپ قابل پیشگیری است؟ در صورت انجام فعایت های زیر می توان شانس تکرار آن را کاهش داد:
- علت سنکوپ خود را متوجه شوید
- اگر فعالیت یا وضعیت خاصی باعث سنکوپ می شود از تکرار ان بپرهیزید
- اگر داروی خاصی باعث ان می شود با پزشک خود برای جایگزین کردن ان مشورت کنید
- اگر مشکل قلبی علت سنکوپ است با پزشک خود برای درمان ان مشورت کنید
- اگر إحساس غش کردن داشتید دراز بکشید و پا های خود را بالا بیاورید
سنکوپ چگونه درمان می شود؟
بستگی به علت آن دارد! در بیشتر موارد درمان اصلی خودداری از شرایطی است که باعث سنکوپ می شود.
در بعضی موارد دیگر نیازمند درمان های دیگر است. برای مثال اگر سنکوپ به علت کندی فعالیت قلب است ممکن است نیاز به ضربان ساز قلبی باشد. ضربان ساز قلب دستگاهی است که زیر پوست قرار گرفته و با سیم کوچکی به قلب متصل می شود و به قلب کمک می کند ک با سرعت و الگو مناسب فعالیت کند
اگر کودک من غش کرد چه کنم؟ در صورت غش کردن کودک باید وی را نزد پزشک ببرید. بیشتر علل سنکوپ در کودکان جدی نیست. در اکثر موارد بر اثر سنکوپ وازوواگال اتفاق می افتد. هچنین ممکن است بر اثر موارد زیر باشد
- نگه داشتن بیش از حد نفس
- افت فشار خون بر اثر نشستن یا استادن
- خوردن دارو یا الکل
- مسمومیت با مونو اکسید کربن
به ندرت ممکن است سنکوپ به علت خطرناکی مثل مشکلات قلبی گرمازدگی واکنش الرژیک شدید (انافیلاکسی) در کودکان ایجاد شود.
استاد ناظر: دکتر واشقانی فراهانی
سیدمهدی زارع زاده
مهدی احمدی
دکتر محمدحسین مرادی
دکتر پریسا فیروزبخش
دکتر دانش سلطانی
دکتر نادیا زندی
حمیده عظیمی
نوید احمدی
دکتر فاطمه گرگانی
هومینا صفار
زهرا صنعتیان
فربد زاهدی تجریشی
امیرحسین جلیلوند
اضافه کردن نظر