آترواسکلروز چیست و چگونه می توان با رعایت صحیح رژیم غذایی از آن پیشگیری نمود؟

آترواسکلروز چیست و چگونه می توان با رعایت صحیح رژیم غذایی از آن پیشگیری نمود؟ 

آترواسکلروز و یا همان تصلب شرایین ، فرم اولیه از بیماری قلبی می باشد که در آن ، متعاقب ایجاد پلاک چربی در سرخرگ ها ، خونرسانی به اندام های اساسی بدن همچون قلب ، کلیه ، مغز و نیز به لگن ، ستون مهره ها ، دست و پا و انگشتان مختل می شود. این امر می تواند نهایتاً به نارسایی قلبی و مغزی، نارسایی مزمن کلیوی و بیماری عروق محیطی بینجامد.

درمان  

به منظور سرعت بخشیدن به روند بهره وری مطلوب از رژیم غذایی برای سلامت قلب ، ۵ دستورالعمل کلی به صورت زیر وجود دارد:

1. غذاهای گیاهی را انتخاب کنید : همانند سبزیجات ، دانه ها ، غلات کامل و میوه جات.

با تمرکز بر مصرف محصولات گیاهی ، سبزیجات ، میوه جات ، غلات کامل و حبوبات ، می توانید انتظار داشته باشید که تا حد زیادی سلامت خود را بازیابید. طبق مطالعات ، این روش تا حد قابل توجهی از مرگ زودرس و دمانس جلوگیری می کند.

2. غلات تصفیه شده ، نمک و شیرین کننده ها را محدود کنید.

افزون بر مصرف غذاهای گیاهی که منجر به افزایش جذب ویتامین A ، ویتامین D ، ویتامین E ، فولات ، ویتامین C ، منیزیم ، پتاسیم و فیبر، بهتر است از غلات تصفیه شده ، نمک افزوده شده و شیرین کننده تا حد امکان اجتناب شده و یا مصرف آنها محدود گردد.

غلات تصفیه شده

غلات تصفیه شده ، مواد نشاسته ای مانند برنج سفید و آرد سفید  هستند که در فرآیندهای آماده سازی ، مواد مغذی خود را از دست داده اند. به جای مصرف غلات تصفیه شده ، می توانید از غلات کامل ، که شامل انواع دانه های گندم ، برنج قهوه ای، جو معمولی و جوی دو سر می باشد استفاده کنید. این مواد حاوی فیبرهای نامحلول بوده و به حذف کلسترول اضافی از بدن شما کمک شایانی می کنند.

سدیم

سطح سدیم دریافتی با توجه به سن ، شرایط زمینه ای سلامت ، نژاد و جنسیت متفاوت است. این سطح می تواند بین ۱۵۰۰ تا ۲۳۰۰ میلی گرم مصرف نمک در روز باشد. برای کسانی که دچار فشارخون بالا هستند ، مقادیر بالای نمک منجر به احتباس مایع در بدن شده و این امر با افزایش فشار به قلب برای حفظ سطح نرمال جریان خون همراه بوده و ریسک بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد.

شیرین کننده های اضافه شده

شیرین کننده ها  به مواد غذایی در حین فرآوری شدن اضافه می شوند که از آن جمله می توان به نوشیدنی های شیرین شکردار، نوشابه، شکلات، دسرهای لبنی-غلاتی، حبوبات و ماست اشاره کرد. رژیم غذایی سرشار از این افزودنی ها ریسک ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی را ۳۸ تا ۵۰ درصد بر اساس الگوی مصرف روزانه افزایش می دهد.

3. آجیل ها و دانه ها را در برنامه غذایی خود بگنجانید و از روغن اجتناب کنید.

مقدار کمی را در دفعات کم در هر هفته مصرف کنید چون هسته های مغزدار غذاهای پرکالری هستند. یک تا یک و نیم اُنس، یعنی به اندازه ی کف دستتان، تقریبا ۲۵۰ کالری فراهم می آورد که همان مقدار مورد نیاز برای برخوردار شدن از منافع آن ها در حیطه ی سلامتی قلبی است. یک مشت از هسته های مغزدار یا دانه ها را در دست خود خورد کرده و به غذایتان از جمله سالاد، سوپ، صبحانه، سوسیس و خورش اضافه کنید.

4. از محصولات غذایی که حاوی چربی اشباع و ترانس می باشند اجتناب کنید.

اسید چرب های ترانس

اسید چرب های ترانس در دمای اتاق به صورت جامد باقی می مانند، و در مارگارین، بال مرغ، کیک، چیپس، بیسکوییت و بیشتر غذاهای بسته بندی و از قبل آماده شده یافت می شوند. اسید چرب های ترانس کلسترول را دستکاری کرده و مقدار کلسترول بد، یعنی سطح LDL را افزایش و سطح کلسترول خوب یعنی HDL را کاهش می دهند.  اسید چرب های ترانس باعث آسیب سلول های پوشاننده ی دیواره عروق شده و التهاب را افزایش می دهند که خود پیش زمینه ای برای چاقی، بیماری قلبی، سرطان و سکته می باشد.

چربی های سیرشده

چربی های سیرشده که در فراورده ها و روغن های حیوانی یافت می شوند نیز ریسک بیماری های قلبی را افزایش می دهند. به ازای هر ۱۰۰ میلی گرم مصرفی که معادل نصف تخم مرغ است، کلسترول کل دو تا ۱۰ واحد افزایش پیدا می کند. منابع عمده چربی های سیرشده پنیرها، پیتزا، دسرهای لبنی-غلاتی و گوشت مرغ می باشند. از دیگر منابع میتوان به گوشت های فرآوری شده از جمله سوسیس، بیکن، برگر و غذاهای مخلوط مکزیکی اشاره کرد.

5. منبع قابل اطمینانی از ویتامین B₁₂ داشته باشید.

بزرگسالان و کودکان  بالای ۱۴ سال ، به طور روزانه نیاز به ۲٫۴  میکروگرم ویتامین B₁₂ دارند . این مقدار باید از مکمل ها یا مولتی ویتامین ها بدون آلومینیوم ، مس و آهن اضافی تامین گردد . زنان باردار و شیرده نیز باید به ترتیب ۲٫۶ و ۲٫۸ میکروگرم ویتامین B₁₂ در روز مصرف کنند.

استاد راهنما: دکتر نگار امیدی

مجله علمی-ترویجی سرای سلامت©۲۰۱۷